سرکه نماد رضا و تسلیم یا درمانگر ارزان و دست‌یافتنی

به گزارش زیستار، در دوران ساسانیان و پیش از اسلام ایرانیان سفره‌ای به نام «هفت شین» می‌گستراندند که شامل شمع، شراب، شهد، شمشاد، شربت، شقایق بوده است. پس از آمدن اسلام به ایران و حرام اعلام شدن «شراب» آن‌ها، خواهر و همزاد شراب را که سرکه می‌شد، بر سر سفره قرار می‌دادند و اینگونه شین به سین تغییر پیدا کرد، سرکه نماد پذیرش ناملایمات و نماد رضا و تسلیم است. واقف بر این نکته هستیم که زندگی پیوسته همراه با رنج و مشقت و زحمت است و هیچ انسان متعهد و با مسئولیتی نیست که بدون دغدغه بتواند به زندگی ادامه دهد.

خداوند، زمین و آسمان و انسان را آسوده و بی‌اندوه نیافرید و در هر مشقتی که می‌رسد، حکمتی نهفته است و سرکه گویای تسلیم در برابر حکمت خداوند بزرگ و حکیم است.

سرکه چیست

سرکه Vinegar مایعی اسیدی است که از تخمیر اتانول (الکل اتیلیک) به دست آمده و در نتیجه محتوی اسید استیک یا (اسید اتانولیک) است. از این ماده از زمان باستان در موارد بسیاری استفاده می‌شده است. انواع سرکه را از خرما، مویز، شکر، عسل، انجیر تر و غیره و حتی از بعضی حبوبات و برنج تهیه می‌کنند و انواع گوناگون دارد‌. خواص آن عبارتند از:

سرکه به‌عنوان طعم‌دهنده و محرک اشتها شناخته شده است.

سرکه طبیعی، رقیق‌کننده خون است.

جرم دندان‌ها را از بین برده و آنها را سفید می‌کند.

سرکه می‌تواند به نقش سم‌زدایی کبد کمک کند.

این ماده خوراکی، چربی‌ها را تجزیه کرده و چربی و ال‌دی‌ال خون را پایین می‌آورد و به نوعی حلال قند خون است.

سرکه خاصیت رفع عطش دارد.

برخی ناراحتی‌های پوستی و آفتاب‌سوختگی‌ها را تسکین می‌دهد.

سرکه یک محصول طبیعی است که از فرآیند تخمیر به دست می آید. غذاهای غنی از کربوهیدرات منابع عالی سوبسترا برای تولید سرکه هستند. سرکه به دلیل طعم و عطری که دارد عمدتاً به عنوان یک ماده در تهیه غذا استفاده می‌شود. سرکه یکی از معروف‌ترین داروهای عامیانه است که برای مبارزه با عفونت‌ها استفاده می‌شود. چندین مطالعه نشان داده‌اند که سرکه دارای پتانسیل بهبود چاقی، دیابت، اختلالات قلبی عروقی، سرطان و عفونت‌های میکروبی است. مصرف روزانه یک نوشیدنی دارای 15 میلی لیتر سرکه (750 میلی گرم اسید استیک) برای بهبود بیماری‌های مرتبط با سبک زندگی مانند فشار خون بالا، چربی خون بالا و چاقی گزارش شده است. وجود اسید استیک و سایر اجزای موجود در سرکه می‌تواند عامل اثر درمانی آن باشد.

سرکه یک محصول غذایی طبیعی است که از فرآیندهای تخمیر (الکلی و متعاقباً تخمیر استاتیک) که شامل گلوکز قابل تخمیر در سیب، خرما، انگور، انجیر و بسیاری دیگر از محصولات غذایی غنی از کربوهیدرات است، به دست می‌آید. از نظر تاریخی، تولید سرکه به دلیل ارزش درمانی آن برای اهداف دارویی است.  ویژگی های تندرستی سرکه به طور سنتی به عنوان یک عامل ضد میکروبی و در پیشگیری از پیامدهای منفی تندرستی شناخته شده است.

سرکه به عنوان یک عامل درمانی برای کاهش چاقی از پایان سدۀ هجدهم مورد استفاده قرار گرفته است. پس از جنگ جهانی اول، داروهای ضد چاقی مانند دینیتروفنول، آمفتامین و فن فلورامین مورد استفاده قرار گرفتند اما عوارض جانبی زیادی برای تندرستی ایجاد کردند. بنابراین، دانشمندان تأثیر سرکه را به عنوان یک داروی جایگزین برای چاقی بررسی کرده‌اند. چندین مطالعه گزارش داده‌اند که اسید استیک یک ترکیب فعال زیستی موجود در سرکه است که ارزش‌های درمانی مختلفی را نشان می‌دهد. افزون بر این، ترکیبات فنلی (اسید کلروژنیک، اسید گالیک و اسید کافئیک) موجود در سرکه می‌تواند متابولیسم لیپید را بهبود بخشد و اثر ضد چاقی داشته باشد. تا به امروز، سرکه نه تنها برای کاهش چاقی گزارش شده است، بلکه نشان داده که اثرات درمانی بر دیابت، اختلالات قلبی عروقی و سرطان نیز دارد.

سرکه داروی برای بیماری‌های قلبی عروقی

یکی از مواد اصلی در رژیم غذایی مدیترانه‌ای، سرکه است. مردم این منطقه بر این باورند که سرکه نقش مهمی در جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی دارد زیرا مصرف سرکه فشار خون را کاهش می‌دهد. مصرف سرکه همچنین از اثر برادی آریتمی، یک علامت ضربان قلب آهسته که می‌تواند منجر به خستگی، ضعف، سرگیجه و از دست دادن هوشیاری شود، جلوگیری می‌کند. سرکه همچنین دارای ظرفیت آنتی اکسیدانی است که ممکن است یک فعالیت قابل اعتماد برای ارتقای تندرستی باشد. افزون بر این، پیشنهاد شده است که مکمل‌های سرکه، روزانه می‌توانند کلسترول HDL را افزایش داده و سطح کلسترول LDL را کاهش دهند.

در مورد دیگر، سرکه یا اسید استیک به دلیل توانایی در مهار التهاب از طریق سرکوب T helper 17 (Th17) به طور موثر کاهش وزن بدن را بهبود می‌بخشد، زیرا سرکه پروفایل لیپیدی را بهبود و تجمع چربی را سرکوب می‌کند.

کلسترول بالا در رژیم غذایی باعث افزایش قابل توجهی در غلظت کلسترول و تری گلیسرید کبد می‌شود که می‌تواند منجر به عوارض تندرستی مانند تصلب شرایین و فشار خون بالا شود. به طور جالبی، مکمل سرکه یکی از داروهای موثر و کم هزینه برای کاهش تشکیل تری گلیسرید در کبد با افزایش سطح گلوتاتیون کبدی (GSH) و ظرفیت آنتی اکسیدانی معادل ترولاکس (TEAC) و همچنین کاتالاز (CAT)  و نیز گلوتاتیون پیشنهاد شده است.

سرکه هیپرگلیسمی را کاهش می‌دهد و ترشح انسولین را بهبود می‌بخشد

بسیاری از انواع سرکه‌ها از جمله سرکه سیب، قادر به کاهش گلوکز خون پس از غذا و کاهش مقاومت به انسولین و همچنین افزایش تولید انسولین است. در یک مطالعه محققان گزارش دادند که عصاره آبی سرکه نخل نایپا (NPV) به طور قابل توجهی غلظت سرمی انسولین را با افزایش تولید در سلول‌های بتا افزایش می‌دهد و سرکه می‌تواند تمایز سلول‌های بتا را تقویت می‌کند.

سرکه از تکثیر جلوگیری می‌کند و باعث ایجاد آپوپتوز در سلول‌های سرطانی انسان می‌شود

سرکه مشتق شده از نیشکر (معروف به “کیبیزو”)، کوروسو، سرکه حاصل از برنج، و ایزومی، سرکه سیاه ژاپنی ساخته شده از برنج صیقل نیافته، با ممانعت از تمایز سلول‌های سرطانی انسان از طریق نکروپتوز، خواص ضد سرطانی و ترویج آپوپتوز نشان دادند. مطالعات پزوهشگران گزارش می‌دهد که درمان کوروسو برای سلول‌های سرطانی مختلف (آدنوکارسینوم کولون، کارسینوم ریه، آدنوکارسینوم پستان، کارسینوم مثانه و سلول‌های سرطان پروستات) ممکن است.

سرکه به عنوان یک ضد عفونی‌کننده طبیعی

از دوران یونان باستان، سرکه به دلیل PH بسیار پایین آن در حضور اسید استیک به عنوان ماده اصلی، به عنوان یک ضد قارچ و ضد میکروب به طور سخاوتمندانه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. ابو علی سینا نیز از سرکه به عنوان یک ضدعفونی‌کننده در طب سنتی ایرانی اسلامی یاد و استفاده کرده  است. ورود اسید استیک به غشای سلولی میکروارگانیسم‌ها منجر به مرگ سلولی باکتری می‌شود. فعالیت ضد باکتریایی سرکه به عوامل مختلفی از جمله فشار باکتری، دما، pH، غلظت اسید استیک و قدرت یونی بستگی دارد. همچنین استیک به عنوان بهترین اسید آلی در ریشه‌کنی شناخته شد.

نتیجه

سرکه یک غذای طبیعی است که دارای چندین فایده درمانی بالقوه است. اجزای ارتقا دهنده تندرستی که به مزایای تندرستی سرکه کمک می‌کنند می‌توانند اسید استیک و سایر ترکیبات زیست فعال باشند. منابع مختلف سرکه نشان داده که به طور بالقوه  بر روی چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان تاثیر دارد.

اصل این مقاله را می‌توانید در اینجا مطالعه کنید.